Het lijkt me een beetje een open deur, maar hoe meer je een bericht leest, hoe meer je het gaat geloven. Zo ook met fakeberichten. Gevaarlijke ontwikkeling wel. Of ook leuk als je een besluit een bepaalde richting uit wil krijgen, start met iets te beweren en als je dat maar vaak genoeg blijft herhalen gaan mensen je geloven.
Stelling: Het vormen van juiste beelden en besluiten is essentieel voor de maatschappij en jij als mens.
Tja… dat lijkt me een open deur… alhoewel… heb je enig idee hoeveel mensen denken dat de maanlanding nooit gebeurd is? Zoek maar eens op en wees verbaasd.
De geloofbaarheid van fake nieuws neemt toe met de mate dat je het leest.
En zelfs al zeggen fact-checkers dat het bericht echt niet klopt, dan nog blijf je het geloven.
Dit klinkt in mijn oren als wat je vroeger verteld werd, dat al een eenmaal een woord in het Frans verkeerd uitsprak, dat je het er dan nooit meer goed in krijgt. Dus eenmaal iets verkeerd aangeleerd, is het erg moeilijk het terug te leren. Dus hier de macht van besluitvormers die maar blijven beweren. Het is soms een vloedgolf aan woorden en verhalen die ze over je uitspoelen, je raakt er erg moe van dan te blijven tegen argumenteren… en dan stop je daarmee. En dan een tijd verder ben je zo gefrustreerd met die persoon samen te werken dat je afhaakt. Dat kan zijn dat je niet meer productief bent op je werk, of dat je ander werk hebt gevonden. Maar vaak denk ik haken mensen af.
En het is nog erger: als er een waarschuwing wordt gegeven: ‘dit is fake news’, dan maakt dat dat iedereen sceptisch gaat worden voor alles rond dat onderwerp.
Zo schijnt het dus te werken:
Stap 1. Je start met maar iets te beweren. Mensen gaan dat lezen. En wanneer lezen ze iets? Als het gaat over spannende dingen, geweld en zo. Mensen gaan dat fake news geloven.
Stap 2. De fact-checkers zeggen dat het niet klopt. Daardoor blijven mensen het nog steeds geloven.
Stap 3. Ze blijven het nog steeds geloven dus, maar raken sceptisch over het nieuws in zijn algemeenheid. Dus gaan de berichten steeds minder geloven.
Stap 4. Ze gaan minder nieuws geloven, maar trekken dan naar de mensen waarvan ze denken dat ze die wel kunnen geloven. En die mensen denken ‘He, dat is fijn ze blijven luisteren’. Dus gaan nog meer rare berichten vertellen.
Case study.
Stap 1: Trump maakte in vier jaar tijd 50.573 valse berichten volgens de Washington Post journalisten in een bericht van 24 januari 2021. Gros van die valse berichten waren erg plezierig om mooie krantenkoppen van te maken.
Stap 2: Fact-checkers waren er veel.
Stap 3: Men blijft alles van Trump lezen. En mogelijk geloven. Want als je het niet geloofd en denkt dat feiten belangrijk zijn voor de wereld…tja zou je iemand dan nog volgen?
Stap 4: Trump claimde gemiddeld ongeveer zes claims per dag in zijn eerste jaar als president, 16 claims per dag in zijn tweede jaar, 22 claims per dag in zijn derde jaar – en 39 claims per dag in zijn laatste jaar. Anders gezegd, het kostte hem 27 maanden om 10.000 claims te bereiken en nog eens 14 maanden om 20.000 te bereiken. Minder dan vijf maanden later overschreed hij de grens van 30.000 claims.
Grappig wel. Of niet..
En hoe pakken ze dat dan aan, dat fakenews? De wetenschap deelt het in 7 verschillende types van mis/desinformatie.
Rudolph Regter
Lente 2024
Bron: https://psycnet.apa.org/doiLanding?doi=10.1037%2Fxge0000465
Lees: ‘De tactiek lijkt te blijven werken’. ‘…voor liefst 59% procent..’
Ontdek meer van Grip op je:
Abonneer je om de nieuwste berichten naar je e-mail te laten verzenden.
Grip op je: 