Je kent niet je toekomst, maak je erop vaardig.

Als mens denk je na over dingen die gebeuren in je privé- en werkleven. Dat nadenken zal mogelijk leiden tot slimme acties die je gaat ondernemen. Nadenken is zo een suf woord op zich. Het klinkt als iets dat je doet als je veel tijd hebt, of wat je moet doen voor je werk, maar dan niet te lang, want de baas wil resultaten. Of je doet het voor je studie, omdat de docent dat vraagt. Het nut zie je er soms niet van in. Zou het niet fijn zijn je acties al te voorzien van nadenken vooraf, dan ben je sneller en beter dan een ander. Niet dat dit zo belangrijk is…. Maar het geeft je een voorsprong en dat is op verschillende manier plezierig. Ik nam er eens een filosoof uit oude tijden bij.

Martin Heidegger onderscheidt in zijn werk twee fundamentele vormen van denken:

Rekenend denken (rechnendes Denken): Dit is het instrumentele en calculerende denken dat gericht is op het oplossen van praktische problemen, het bereiken van doelen en het organiseren van de werkelijkheid in meetbare en beheersbare categorieën. Het is het denken dat dominant is in wetenschap, technologie en het dagelijks leven. Rekenend denken is resultaatgericht en gericht op efficiency en controle.

RR: dit is het denken dat we in de meeste opleidingen doen. Het zoeken van een probleem of kans en daar dan een oplossing voor bedenken. Dat soort denken zet je in een tunnel: je gaat op zoek naar de oplossing.

Beschouwend denken (besinnliches Denken): Dit is het meer contemplatieve en reflectieve denken dat probeert te peilen naar de essentie van dingen en naar de betekenis van ons bestaan. Beschouwend denken vraagt om een open houding ten opzichte van het zijn, zonder het meteen te willen beheersen of in hokjes te duwen. Het is een traag en luisterend denken, gericht op het laten verschijnen van wat is zoals het is. Klink wat suf en vaag, maar dat doe je al veel zonder dat je het weet. Maak dat bewust, maak dat je vaardigheid.

RR: dit soort denken heeft niet een probleem of kans nodig. Het is het soort denken dat je jezelf aanleert om maakt niet uit welk probleem of kans je ziet die te kunnen behandelen. Net zoals je een gevechtssport leert. Dat oefen je vooraf, terwijl je niet weet of je ooit in een gevecht gaat raken. Je leert patronen te herkennen en dan te acteren.

Conclusie

Wat mij betreft leren studenten eerst rekenend denken, nadenken over een probleem of kans. Dat moet dat probleem of kans zich aandienen, je moet die spotten of je krijgt die van je werkgever. Goed om te doen. Daarna een fase verder gaan zou ik zeggen.

In deze snel veranderende tijden zijn problemen en kansen niet dingen die zich aandienen op een presenteer blaadje. Ze zijn onvoorspelbaar, niet in een lesje te gieten. Naar ik denk is het dus slim om een vaardigheid te ontwikkelen die ook onverwachte, nieuwe zaken aan te kunnen. En wat je ‘aan moet kunnen’ is niet voorspelbaar de komende paar jaar.

Dus wil je goed zijn in je werk of privé leven, iets kunnen toevoegen aan je werk of je leven, is het handig vaardigheden te ontwikkelen die met zeer grillige, veranderende omstandigheden bruikbaar is.

Next steps

Jezelf vaardig maken is mijn tip. Niet alleen in een probleem of kans die zich nu aandoet, maar maak jezelf vaardig met kennis, houding en gedrag om te kunnen gaan met problemen of kansen die je nog niet kan zien aankomen. Dingen die in de toekomst liggen die je nu nog niet kan voorzien.

Daarom lijkt me Grip krijgen op je Besluitvorming en Grip krijgen op Jezelf iets waar het goed van is daar tijd in te steken. De opleiding die ik daarover geef start weer in februari 2025. Of gaan we doen als je me trakteert op een koffie, dan trakteert ik jou op gedachtes en werkboekjes hoe dit aan te pakken.

Rudolph

17nov24